بروز و شدت مواجهه خانوارها با مخارج کمرشکن سلامت در استان های ایران؛ دوره ۱۳۹۳-۱۳۸۷

مقدمه و اهداف: مواجهه‏خانوارها با مخارج‏کمرشکن‏سلامت، از شاخص های سنجش حفاظت‏‏‏‏‏‏‏‏مالی خانوارها در نظام سلامت است. مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری بروز و شدت مواجهه‏خانوارها با مخارج‏کمرشکن‏سلامت استان های کشور طی سال های 1393-1387 انجام  شد. روش کار: اگر سهم مخارج پرداخت از جیب هر خانوار، حداقل 40 درصد ظرفیت پرداخت آن باشد، با مخارج‏کمرشکن‏سلامت مواجه شده است. با استفاده از داده‏های ملّی پیمایش هزینه-درآمد، سهم این خانوارها به عنوان شاخص بروز محاسبه شد. همچنین شدّت مواجهه با این مخارج، از طریق متوسط درصدی که سهم مخارج پرداخت ‏از جیب‏ سلامت از 40 درصد ظرفیت ‏پرداخت‏ خانوار فراتر می رود، محاسبه شد. داده ها با آمار توصیفی و آزمون من‏ویتنی یو تحلیل شد. برای اختلاف بین استانی از شاخص پراکندگی استفاده شد. نتایج: استان های فارس و خراسان‏جنوبی به ترتیب بیشترین و کمترین بروز و شدت مخارج‏کمرشکن‏سلامت را در سال های مطالعه داشتند. درحالی که بیشترین و کمترین شدت مواجهه در میان خانوارهای مواجهه یافته با مخارج کمرشکن سلامت، به ترتیب مربوط به استان های فارس و کردستان بود. در تمامی سال ها بروز مخارج‏ کمرشکن‏ سلامت در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری بود . پراکندگی استانی نسبت به مقدار بروز هدف برای سال های مطالعه، روند ثابتی نداشته و بالا بود. نتیجه‏گیری: بروز مخارج‏کمرشکن‏سلامت در استان های مختلف و در مناطق روستایی در مقایسه با مناطق شهری اختلاف قابل توجهی دارد. با توجه به اهمیت این شاخص در ارتقای حفاظت ‏مالی سلامت، مثل شاخص پرداخت‏از‏ جیب مردم، پراکندگی آن در مناطق روستایی و شهری و در بین استان ها قابل‏ملاحظه است و نیازمند شناسایی ساختارمند گروه های محروم و کم‏درآمد مواجهه یافته با مخارج‏کمرشکن‏سلامت وحمایت های مالی و بیمه‏ای هدفمند از آنان می باشد.